Makowiec na kruchym cieście
Kategoria: Placki, Kuchnia polska, Specjalna okazja, Boże Narodzenie
Ten bogaty makowiec był prawdziwym prezentem dla mojego męża, który od dzieciństwa uwielbia wypieki z makiem, a biorąc pod uwagę różne kuchnie świata, to Polacy chyba najlepiej w świecie się na takich wypiekach znają. Ten placek jest moim autorskim, który bazuje na polskich makowcach na kruchym cieście, których jest bardzo dużo. Niemniej jednak ten natychmiast stał się ulubieńcem naszej rodziny. Chrupiąca baza z kruchego ciasta i bardzo aromatyczne, soczyste makowe nadzienie z jabłkami, suszonymi owocami, owocami kandyzowanymi i orzechami. Trudno poprzestać na jednym kawałku. Na szczęście ten makowiec jest dość duży i wystarczy go dla wszystkich. Taki wypiek idealnie nadaje się na różne rodzinne uroczystości, gdy cała rodzina zbiera się przy jednym stole.
Starając się zachować równowagę między ukraińskimi i polskimi tradycjami oraz kulturą i szanując obie jednakowo, ku uciesze mojego męża i dzieci nauczyłam się przyrządzać wiele polskich potraw i wypieków. W ukraińskim regionie Podole gdzie dorastałam, jakoś nie było specjalnych świątecznych wypieków. Moja mama za każdym razem robiła jakiś nowy deser (Napoleonkę w naszej rodzinie nie tylko ja nie lubię, dlatego nie było jej u nas :-)). Natomiast u babć na Boże Narodzenie była kutia, nasza podolska. I to właśnie ona już się zaliczała do deseru. Takie to było postsowieckie, ukraińskie dzieciństwo. A gdy dołączyłam do mojej polskiej rodziny, było dla mnie prawdziwą niespodzianką, że w Polsce na każde święta jest cała lista różnych świątecznych wypieków, które powinny się znaleźć na stole. Teraz już wiem, że kiedyś na Ukrainie też tak było, ale niszczycielska siła Związku Radzieckiego, ideologia komunistyczna i propaganda wybielenia wszechobecnego deficytu zrobiło swoje. W Polsce komunizm nie był aż tak surowy i można powiedzieć, że Polacy byli względnie niezależni, ponieważ wciąż mieli własne państwo i nikt nie piętnował polskiej godności narodowej (niestety na Ukrainie większości ludzi wciąż brakuje tożsamości narodowej). Tak więc tradycje gastronomiczne Polski pozostały bardzo silne, prawie nienaruszone. Wracając do świąt Bożego Narodzenia, to w Polsce istnieje wiele różnych wypieków z makiem, które są tradycyjnym wigilijnym wypiekiem razem z dobrze wszystkim znanym piernikiem. Trudno jest mi nawet powiedzieć, który z tych dwóch rodzajów wypieków lubię bardziej. Większość Polaków nawet nie zawraca sobie głowy tym pytaniem i oba wypieki ma na świątecznym stole. Trudno jest mi nawet sobie wyobrazić nasze polskie święta Bożego Narodzenia bez jakiegoś makowca. A żeby było zabawnie i ciekawie, to co roku wypiekam nowe makowe wypieki. W zeszłym roku było ten makowiec na kruchym cieście. A w tym roku zaplanowałam jeszcze dwa różne wypieki :-).
Jeśli chodzi o technologię, to nie ma tu wielu szczegółów przygotowania. Ciasto jest przyjemne w pracy, choć nie do końca lekkie, podobnie jak każde inne kruche. Nie trzeba go wcześniej podpiekać, ponieważ nadzienie jest dość suche, dlatego nie ma takiej potrzeby.
Jeśli ktoś chce to może urozmaicić ten wypiek i zamiast skórki z pomarańczy dodać ekstrakt z migdałów lub aromat. Suszone owoce można wziąć dowolne. Ciekawie będzie z suszonymi wiśniami i żurawiną. Można eksperymentować z orzechami. Ja nie zmniejszałabym bym tylko ilości cukru, ponieważ to wpływa na wilgotność i stabilność wypieku. Uwierzcie mi, że na taką ilość maku to nie jest zbyt wiele. A jeśli ktoś nie może spokojnie spać bez zmniejszenia zawartości cukru w czymkolwiek, jak jest to obecnie modne, to można zabrać 50 g cukru z nadzienia, ale nie więcej. To będzie jeszcze do zniesienia.
Składniki
- 300 g mąki
- 50 g mąki ziemniaczanej
- 50 g cukru pudru
- 200 g masła, schłodzić, pokroić w kostkę
- 2 żółtka
- 1 stołowa łyżka śmietany
Dla nadzienia:
- 500 g maku
- 1 l mleka
- 300 g jabłek, obrać, natrzeć na tarce z dużymi otworami (waga przed obraniem)
- 200 g masła o temperaturze pokojowej
- 200 g cukru
- 4 jajka, żółtka oddzielić od białek
- Wierzchnia skórka z 1 pomarańczy, drobno zetrzeć
- 40 g kaszy manny
- 20 g mąki ziemniczanej
- 100 g orzechów włoskich
- 50 g kandyzowanych owoców
- 100 g rodzynek
- 50 ml rumu
- 1 łyżeczka ekstraktu z migdałów lub kilka kropli migdałowego aromatu
Ponadto:
- Cukier puder dla posypania
1) Wszystkie suche składniki dla ciasta oraz masło umieścić w czaszy blendera. Wszystko razem rozetrzeć, dodać śmietanę i żółtka. Ciasto ubijać do momentu powstania większych grudek. Jeśli nie ma blendera, wtedy wszystkie suche składniki umieścić w głębokiej misce, wymieszać, dodać masło i rozetrzeć masło z suchymi składnikami. Dodać śmietanę i żółtka oraz wetrzeć je w ciasto, aż do utworzenia grudek.
2) Grudki ciasta zbić w kulę, dobrze zagnieść, zawinąć w folię spożywczą i wstawić do lodówki na 1 godzinę.
3) Rodzynki umieścić w małej misce, zalać wrzącą wodą, odcedzić i zalać rumem oraz pozostawić do spęcznienia.
4) Mak umieścić w dużym rondelku, zalać mlekiem i zagotować. Zdjąć z ognia i pozostawić do całkowitego wystygnięcia.
5) Po wystygnięciu maku, ciasto przełożyć na roboczą powierzchnię, żeby się nieco ogrzało, a mak przełożyć na gęste sito i umieścić w czaszy blendera razem z połową cukru. Mak dokładnie rozetrzeć do wybielenia. (Jeśli nie ma blendera, wtedy zmielić mak w maszynce do mielenia mięsa).
6) W głębokiej misce lub czaszy miksera planetarnego ubić masło i pozostały cukier do wybielenia.
7) Kontynuując ubijanie wprowadzać po jednym żółtku.
8) Dodać roztarty mak, skórkę z pomarańczy, kaszę mannę i mąkę ziemniaczaną oraz wszystko razem dokładnie wymieszać.
9) Oddzielnie ubić na sztywno białka.
10) Do maku dodać jabłka, orzechy, rodzynki z rumem, kandyzowane owoce i ekstrakt z migdałów. Wszystko dokładnie wymieszać łopatką.
11) Do masy starannie wprowadzić ubite białka. Najpierw wprowadzić 1/3 białek, energicznie mieszając, a potem resztę, ale już delikatnie zawijając białka w masę.
12) Piekarnik rozgrzać do 180°C w trybie „dół-góra”. Ciasto na placek rozwinąć, sprószyć mąką roboczą powierzchnię i niezbyt cienko rozwałkować.
13) Dno rozdzielnej formy o wymiarach 18x30 cm lub o średnicy 24-26 cm pokryć pergaminem i wyłożyć formę ciastem. Nadmiar ciasta odkroić.
14) Przygotowaną formę z ciastem wypełnić nadzieniem i wyrównać. Krawędzie ciasta ładnie zakleić.
15) Z resztek ciasta wyciąć gwiazdki o różnych rozmiarach i wyłożyć na wierzchu makowca.
16) Makowiec wstawić do piekarnika i po 20 minutach wypiekania obniżyć temperaturę do 160°C i piec przez około godzinę. Powierzchnia makowca powinna się zrumienić, a nadzienie powinno nieco się podnieść (podczas studzenia wyrówna się). Makowiec wyjąć z piekarnika i pozostawić przez 15 minut w formie, aby nieco ostygł.
17) Następnie ostrożnie zdjąć ścianki formy i pozostawić makowiec do całkowitego ostygnięcia. Gdy makowiec ostygnie, wtedy obficie posypać powierzchnię cukrem pudrem i ostrożnie przełożyć na talerz do serwowania.
Smacznego!
Makowiec zawijany
16 grudnia 2014
Tort makowy
3 grudnia 2015
Niemiecki makowiec
22 stycznia 2020
