When cooking becomes an obsession…

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić.

4 maja 2018

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 1

Zboża to jeden z najstarszych produktów spożywczych naszych przodków. Wszystkie bez wyjątku są bogate w witaminy, minerały i potrzebne mikroelementy. Natomiast kasze to podstawa pożywienia wielu narodów świata. Ponadto zboża i kasze stanowią ważną część diety tych, którzy przestrzegają zasad zdrowego odżywiania. Pomimo że większości z nas zboża i kasze kojarzą się klasycznym ich rozumieniu, to tak naprawdę można z nich przygotować wiele innych ciekawych dań. Nawet ci, którzy twierdzą, że nie lubią kasz w żadnej postaci, to z pewnością zboża i kasze polubią! W tym artykule przygotowałam dla was tabelę popularnych rodzajów zbóż i kasz. Zawiera ona techniki przygotowania dla każdego produktu, stosunek ilości kasz do płynu oraz ile wychodzi gotowego produktu z 1 szklanki suchego. W tabeli krótko opisałam, co ja przygotowuję ze zbóż i kasz. Tablicę można ściągnąć na swoje urządzenie elektroniczne i wydrukować.

Nie będę długo pisała o właściwościach zdrowotnych tej czy innej kaszy, ponieważ sporo informacji na ten temat można znaleźć w Internecie. Sama nie jestem dietetykiem, a kulinarna strona Picantecooking jest poświęcona przygotowywaniu smacznego jedzenia.

Co do przygotowania. Jestem przekonana, że przytłaczająca większość czytelników ma swoje sposoby na przyrządzenie większości kasz i zbóż. Ktoś robi je podobnie jak ja, a ktoś inaczej. Uprzejmie proszę nie pisać, „że tak się robi ....”, ponieważ cały materiał jest oparty nie na spisanej skądś informacji, a bazuje na moim doświadczeniu i mojemu osobistemu sposobie przygotowania danej kaszy, podobnie jak ma to miejsce w przypadku wszystkich przepisów i artykułów na kulinarnej stronie Picantecooking. Tak więc wszystkie kasze przyrządzam w taki sposób, który najbardziej smakuje mi i mojej rodzinie. Po wypróbowaniu wielu metod i sposobów, a także zastosowaniu różnych proporcji kasz do płynu, wybrałam tę metodę, która najbardziej mi się podoba. Jeśli ktoś nie chce wypróbować nowej metody, to nikt was do tego nie zmusza i możecie je gotować tak jak zawsze.

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 2

A teraz kilka słów o każdym rodzaju kaszy i niuansach przygotowania:

1) Kasza gryczana. Chyba moja ulubiona kasza. Jej wyrazisty smak i aromat bardzo dobrze łączy się z dużą ilością składników. Sposób przygotowania kaszy gryczanej odkryłam przez przypadek, gdy starałam się w jakiś sposób zamienić zawijanie gorącego garnka z kaszą kocami lub innym ciepłymi rzeczami, jak robiły to nasze babcie :-). Rozgrzany i wyłączony piekarnik to bardzo dobra alternatywa. Jakość kaszy gryczanej jest taka sama jak przy owijaniu.

Ja używam tylko obsmażonej brązowej kaszy gryczanej, ponieważ jest po prostu smaczniejsza. Wszystkie bajki o tym, że zielona kasza gryczana jest zdrowsza, nie przekonują mnie.

Kasza gryczana to doskonały dodatek do potraw z gęstymi sosami oraz wspaniały dodatek do zup. Z kaszą gryczaną wychodzą niesamowite sałatki, zapiekanki, a nawet desery. A w Korei kaszę gryczaną się parzy i pije jak herbatę, bardzo ciekawą, tak na marginesie.

2) Kasza jaglana. Bardzo niedoceniana kasza, która jest niesamowicie smaczna, gdy jest ugotowana prawie do stanu al dente, do sypkiej konsystencji, a nie rozgotowana prawie nie do poznania. Jeśli w kozackim kuliszu tak powinno być (gdzie podstawowym zagęszczaczem jest proso), to w innych potrawach, niekoniecznie tak musi być. Całe sedno tkwi w proporcji wody do kaszy, a także w tym, że kaszy jaglanej nie miesza się podczas gotowania !!

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 3

Z kaszą jaglaną wychodzą doskonałe sałatki, dodatki do dań z sosami. Można ją także stosować jako zagęszczacz do puddingów. Resztki ugotowanej kaszy można zużyć w zapiekankach lub w przygotowaniu placków podobnych do ziemniaczanych itd. Kaszę jaglaną można także dodać do warzyw przyrządzanych w woku, zamiast ryżu.

UWAGA: Kasza jaglana ma krótki okres trwałości. Kasza dość szybko się psuje i pojawia się w niej goryczka. Proszę zwracać uwagę na datę ważności!

3) Kasza jęczmienna (pęczak). Kasza, która większości kojarzy się przede wszystkim z lepką papką oraz masłem na niej lub też z gęstą zupą z rozgotowanym jęczmieniem. Natomiast pęczak jest tak pyszny, gdy jest ugotowany al dente! Prawdę mówiąc, gotuje się szybciej, niż większości się może wydawać.

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 4

Kasza jęczmienna jest bardzo smaczna w sałatkach, zwłaszcza w połączeniu z grzybami, boczkiem, świeżymi ogórkami itp. Ze względu na swoją kleistość, można ją wykorzystywać jak ryż w takich potrawach jak risotto lub nawet paella!

4) Kasza pszenna. Jest kilka rodzajów. W domu używam tylko najmniej rozdrobnioną. Jest smaczniejsza, jeśli przed ugotowaniem jest troszkę podsmażona. Ogólnie rzecz biorąc, to samo można zrobić z każdym zbożem lub kaszą.

Kasza pszenna jest smaczna zarówno jako dodatek, jak i w sałatkach.

5) Kasza kukurydziana. Banosz, mamałyga, polenta, gomi i wiele innych potraw przyrządza się z kaszy kukurydzianej. Kasza kukurydziana może być różnego pomiału, jaśniejsza i ciemniejsza, ale proporcje płynu do kaszy są zawsze takie same. Kaszę kukurydzianą najczęściej gotuje się z dużo większą ilością wody lub innego płynu, niż robię to ja. Gdy płynu jest więcej niż stosunek 1:2, wtedy wydziela się dużo substancji kleistej i ziarna za bardzo się rozgotowują. Sama lubię wyczuwać ziarno w konsystencji ugotowanej kaszy.

Kasza kukurydziana to doskonały zagęszczacz do zapiekanek i niesamowity dodatek do potraw z gęstym sosem. Nierzadko kaszę kukurydzianą wykorzystuje się również w deserach.

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 5

6) Płatki owsiane. Najbardziej zdrowe z nich to ściskane, w których widać strukturę ziarna. Są jeszcze inne, tradycyjne, które również nie są złe i szybciej się przygotowują niż ściskane. Istnieją jeszcze płatki szybkiego przygotowania, ale mają one najmniej przydatnych mikroelementów. W tabeli zamieściłam osobno ściskane i cięte płatki, ponieważ robi się je inaczej.

Sama rzadko gotuję owsiankę w klasycznym sensie, ale gdy już ją robię, to na wodzie i tylko w wersji słonej. Nie lubię słodkich owsianek, a także słodkich kasz.

Płatki owsiane to nieodzowna zamiana granoli własnej roboty lub batoników musli.

7) Kasza manna. Prawie nigdy jej nie gotuję w klasycznej wersji. Kaszę mannę używam dla przygotowania klusek, dla zagęszczania serników lub zapiekanek. Chociaż ma ona złą sławę ze względu na wysoką zawartość skrobi i niezbyt dużo składników odżywczych, to zawiera dużo białka. Tym, którzy uważają to za ważne, może się nawet przydać.

8) Bulgur. Kasza, która przybyła do nas ze Wschodu. Przyjemny i orzechowy smak bulguru szybko znalazł swoich wielbicieli. Można go bardzo szybko i łatwo przyrządzić. Najlepiej na aromatycznym bulionie.

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 6

W tureckiej kuchni bulgur jest nawet bazą dla pilawu, nie wspominając o różnych sałatkach czy zupach. Jest to wspaniały dodatek do ryb i mięsa, a także dobry składnik dla przygotowywania kompleksowych i pożywnych sałatek.

9) Kuskus. Kuskus głównie jest dostępny w formie dla szybkiego przygotowania, który po prostu wystarczy zalać wrzątkiem. Kuskus sam w sobie ma bardzo mało smaku, dlatego lepiej go zalewać aromatycznym płynem. Może to być ziołowy napar lub bulion.

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 7

10) Ryż. Na rynku jest dostępna bardzo duża liczba odmian ryżu i każda różni się pewnymi szczegółami przygotowania. W tablicy skupiłam się odmianach ryżu używanych w formie dodatków. Mianowicie są to długoziarniste, niepolerowane i dziki ryże. Każdą z tych odmian inaczej się gotuje. Warto zwrócić na to uwagę.

11) Kasza orkiszowa, czy też orkisz. Tę starodawną odmianę pszenicy dość długo się gotuje, ale jest to za to doskonała baza dla sałatek i dodatek do zup.

12) Komosa ryżowa. Jest to jedyna kasza, którą namaczam, chociaż nie długo. Tak naprawdę komosa ryżowa to nie odmiana zbóż, a na nasiona, posiadające dużą zawartość saponin, które nadają tej kaszy gorzki posmak i nie są  za bardzo zdrowe. Przez namaczanie i dokładne spłukiwanie są one wymywane.

I jeszcze kilka słów o namaczaniu kasz. Ja, poza niektórymi wyjątkami i kilkoma niuansami przygotowania konkretnych potraw, nigdy nie namaczam kasz!!! Wiele osób już wie, że we wszystkich kaszach, zbożach i orzechach jest obecny kwas fitynowy, który w przestrzeni poradzieckiej szybko „ochrzczono”, jako szkodliwy. Kwas fitynowy, a dokładniej fosfor w nim zawarty, przeszkadza w przyswajaniu niektórych mikroelementów, przede wszystkim chodzi o żelazo i cynk oraz w pewnej mierze wapń. Namaczanie kasz i wszystkich innych produktów, w których są obecne, częściowo wypłukuje kwas fitynowy podobnie jak inne mikroelementy i składniki odżywcze w produkcie. W związku z tym jest to bardzo wątpliwa praktyka, biorąc pod uwagę fakt, że w umiarkowanych ilościach kwas fitynowy jest nawet bardzo przydatny. Jest to silny przeciwutleniacz, który posiada sprawdzone i bardzo silne właściwości przeciwrakowe. Ponieważ kwas fitynowy posiada działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne usuwa z organizmu metale ciężkie i posiada jeszcze wiele unikalnych właściwości. Z tych powodów kasz lepiej nie namaczać i spożywać je w umiarkowanych ilościach, oddzielnie od produktów bogatych w żelazo i cynk. (A komu kwas fitynowy bardzo przeszkadza, wtedy można dodać do kasz produkt z wysoką zawartością witaminy C, która częściowo neutralizuje działanie kwasu fitynowego w organizmie). A ogólnie rzecz biorąc warto nie popadać w paranoję na temat naturalnych produktów i ich właściwości.  

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 8

Chemia spożywcza, która jest dodawana do gotowych produktów spożywczych, a czasem również i pół produktów oraz używanie różnych pestycydów i środków owadobójczych, syntetycznych produktów jest znacznie gorsze od naturalnego kwasu fitynowego zawartego w zbożach, ziarnach i orzechach, czy też naturalnych azotanów zawartych w korzeniu selera lub burakach oraz laktozy w mleku, czy glutenu w pszenicy i życie. Nawet wszystkie jadalne grzyby zawierają trochę toksyn, których jest dużo więcej w trujących grzybach. W wielu innych naturalnych produktach występują śladowe ilości szkodliwych substancji, które przy umiarkowanym spożyciu w ogóle nie szkodzą organizmowi i normalnie się metabolizują.

Wniosek jest taki jak zawsze! We wszystkim trzeba znać umiar. Im bardziej zróżnicowana będzie wasza dieta, tym więcej wartościowych substancji odżywczych otrzyma wasz organizm i tym mniej będzie się gromadzić substancji szkodliwych. W związku z tym warto odżywiać się ciekawie i rozsądnie oraz z miłością do siebie i potraw, które przyrządzacie!

Tabela popularnych zbóż i kasz: jaka jest wydajność gotowego produktu i jak przygotowywać.

Nazwa


Wydajność (szkl. suchego produktu do gotowego) 

 

Proporcja (szkl. wody do produktu)

Technika przygotowania

Kasza gryczana

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 9

 

1:2½ 

1: 1¾ 

1) Umyć;

2) Zalać wodą, doprowadzić do wrzenia, dodać sól i tłuszcz (opcjonalnie);

3) Wstawić do rozgrzanego do 180°С piekarnika, następnie wyłączyć i pozostawić na pół godziny. (Można pozsostawić na dłużej).

Kasza jaglana

 

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 10

   

 

 

1: 3½ 

1:2 (sypka)

1:3 (kremowa)

1) Umyć i osuszyć;

2) Uprażyć na suchej (w razie potrzeby na oleju) patelni lub garnku (przez około 10-15 minut);

3) Wlać wodę, dodać sól, gotować pod przykryciem przez około 15 minut. Nie mieszać!

4) Zdjąć z ognia i odstawić na 10 minut bez zdejmowania pokrywki;

5) Rozdłubać widelcem i podawać.

Kasza jęczmienna (pęczak)

   

 

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 11

1:3

1:3

1) Umyć;

2) Zalać wodą, doprowadzić do wrzenia, dodać sól i masło (opcjonalnie). Gotować przez 30 minut.

3) Zdjąć z ognia i odstawić na 15 minut pod przykryciem;

4) Rozdłubać widelcem i podawać.

Kasza pszenna

 

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 12

 

1:3

1:3

1) Uprażyć na suchej (w razie potrzeby na oleju) patelni lub garnku (przez około 8-10 minut);

2) Wlać wodę, dodać sól, gotować przez około 15 minut. 1-2 razy wymieszać;

3) Zdjąć z ognia i odstawić na 15 minut pod przykryciem;

4) Rozdłubać widelcem i podawać.

 

Kasza kukurydzina (polenta)

 

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 13

 

1:2½ 

1:2 (nie klejka)

1:4-1:5 (klejka i kremowa)

1) Wodę doprowadzić do wrzenia;

2) Dodać kaszę i sól. Gotować stale mieszając do zagęszczenia. Dokładny czas zależy od wybranej ilości płynu;

3) Podawać od razu.

Tradycyjne płatki owsiane   

 

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 14

 

1:2

1:2 (gęste)

1:3 (kremowe)

1) Zalać wodą, doprowadzić do wrzenia, dodać sól i masło (opcjonalnie). Gotować przez 5-10 minut w zależności od rodzaju płatków;

2) Zdjąć z ognia i odstawić na 2 minuty;

3) Podawać.

Płatki owsiane spłaszczone

 

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 15

 

1:2

1:3

1) Zalać wodą, doprowadzić do wrzenia, dodać sól i masło (opcjonalnie). Gotować przez 20 minut;

2) Zdjąć z ognia i odstawić na 10-15 minut pod przykryciem;

3) Podawać.

Kasza manna

 

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 16

 

1:3

1:8

1) Kaszę zalać wodą, doprowadzić do wrzenia;

2) Gotować stale mieszając aż do zagęszczenia. Dokładny czas zależy od wybranej ilości płynu;

3) Podawać od razu.

Bulgur

 

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 17
   

 

 

1:3

1:2

1) Umyć i osuszyć;

2) Uprażyć na suchej (można na oleju) patelni lub garnku (2-3 minuty);

3) Wlać wodę, dodać sól, doprowadzić do wrzenia, gotować przez 1-2 minuty;

4) Zdjąć z ognia i odstawić na 15 minut pod przykryciem;

5) Rozdłubać widelcem i podawać.

 

Kuskus (szybkiego przygtowania)

 

 

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 18
 

 

 

1: 2½ 

1:1-1 1/3

1) Kuskus zalać wodą, doprowadzić do wrzenia;

2) Zdjąć z ognia i odstawić na 15 minut pod przykryciem;

3) Rozdłubać widelcem i podawać.

Ryż długoziarnisty

 

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 19

 

 

 

1:3

1: 1½ 

1) Umyć;

2) Zalać wodą, dodać sól i masło (opcjonalnie); Doprowadzić do wrzenia;

3) Zmniejszyć ogień do minimum, gotować przez 8 minut pod przykryciem;

4) Zdjąć z ognia i odstawić na 10 minut pod przykryciem;

5) Rozdłubać widelcem i podawać.

Ryż nieszlifowany

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 20

 

 

 

 

 

1: 3½ 

 

 

 

 

1:2

 

1) Umyć i wysuszyć;

2) Podrumienić na suchej (opcjonalnie na oleju) patelni lub garnku (3-4 minuty);

3) Wlać wodę, dodać sól, gotować pod przykryciem przez około 35-40 minut.

4) Zdjąć z ognia i odstawić na 15 minut pod przykryciem;

5) Rozdłubać widelcem i podawać.

Dziki ryż

   

 

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 21

1: 3½ 

1:4

1) Umyć;

2) Zalać wodą, dodać sól, doprowadzić do wrzenia;

3) Zmniejszyć ogień do minimum, gotować przez 40-45 minut pod przykryciem;

4) Odcedzić, rozdłubać widelcem i podawać.

Kasza orkiszowa

   

 

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 22

1:3

1:2½ 

1) Umyć i wysuszyć;

2) Uprażyć na suchej (opcjonalnie, na oleju) patelni lub garnku (8-10 minut);

3) Wlać wodę, dodać sól, gotować pod przykryciem przez około 25-30 minut;

4) Zdjąć z ognia. Odcedzić i odstawić na 10 minut pod przykryciem;

5) Rozdłubać widelcem i podawać.

Komosa ryżowa

   

Zboża i kasze. Jak gotować i co z nimi robić. - 23

 

1:3

1:2

1) Zamoczyć na 30 minut;

2) Odcedzić, dokładnie umyć;

3) Zalać wodą i gotować na małym ogniu przez około 20 minut;

4) Odcedzić, rozdłubać widelcem i podawać.


Zobacz także
Teraz sezon na
Mój gabinet

Tutaj możesz stworzyć osobisty gabinet z własnymi ulubionymi przepisami.

O MNIE. FAQ.

Witam Was serdecznie na mojej kulinarnej stronie! Nazywam się Viktoriya Popin. Szczęśliwa żona i matka, prawnik z zawodu, a w duszy kulinar  i koneser! Zapraszam na kulinarną podróż ze mną! Zapraszam do zostawiania komentarzy i zadawania pytań. Z przyjemnością odpowiem na wszystkie! 

Kontakt

Przeczytaj o mnie >